اخبار و مقالات

به گزارش اسکندر زند روز سه شنبه در گردهمایی سالانه برنامه ریزی تحقیقات و تولید بذور پرورشی غلات آبی کشور که در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر واقع در کرج برگزار شد، افزود: اکنون سالانه جمعیت جهان حدود 78 میلیون نفر رشد می کند و ظرف 13 سال آینده یک میلیارد به جمعیت جهان افزوده می شود که جمعیتی معادل جمعیت ایران است. 

وی اظهار داشت: این افزایش جمعیت نیازمند تامین غذا است که بخش کشاورزی متولی تامین امنیت غذایی این جمعیت است که باید به خودکفایی در تولید بعضی از محصولات برسیم. 

وی با اشاره به اینکه در بخش تحقیقات برای پاسخگویی به این نیازها و برنامه ها باید عزم جدی تری داشته باشیم، گفت: الزامات کشاورزی و عوامل موثر بر کشاورزی تحت یکسری عوامل طبیعی و انسانی است . 

وی، عوامل طبیعی را شامل خاک، آب و هوا و عوامل انسانی را شامل سرمایه، نیروی ماهر و تکنولوژی برشمرد و افزود: ایران در دو هزار سال گذشته باسه استراتژی مدیریت آبی خود را انجام داده که شامل قنات ها، زندگی عشایری و الگوی غذایی بوده است. 

زند با بیان اینکه در سال 1350 در سراسر ایران 50 هزار چاه وجود داشت و اکنون 16 برابر شده ، بیان داشت: در همان سال 26 سد داشتیم و اکنون به حدود 600 سد رسیده و این در حالی است که تعداد زیادی هم در دست ساخت است که در حالیکه کشاورزی که وابسته به آب است اکنون وضع خوبی ندارد. 

وی اضافه کرد: جغرافیای کشاورزی ایران تنگ تر شده و تا 50 سال آینده وضع خوبی نخواهیم داشت در حالیکه جمعیت رو به افزایش است. 

معاون وزیر جهاد کشاورزی به عوامل انسانی موثر در کشاورزی اشاره کرد و گفت: سهم سرمایه کشاورزی در دهه های گذشته هیچوقت از 4 درصد بیشتر نشده و 96 درصد این سرمایه ی دولتی به بخش صنعت و خدمات رسیده است. 

وی افزود: همچنین سهم کشاورزی از دریافت تسهیلات هیچ زمان از 10 درصد بالاتر نرفته است. 

زند به میزان مهارت نیروی انسانی بخش کشاورزی تاکید کرد و اظهار داشت: ما در بخش کشاورزی 4 میلیون بهره بردار داریم که 55 با سواد هستند که از این میزان 67 درصد دیپلم و زیر دیپلم هستند. 

وی همچنین به سهم آموزش نیروی انسانی در کشاورزی اشاره کرد و گفت: در برنامه های چهارم و پنجم توسعه متوسط آموزش کشاورزان به 20 دقیقه نرسیده است. 

زند همچنین با اشاره به موضوع تکنولوژی در کشاورزی، افزود: طرح کشاورزی خانوادگی در سال گذشته ارایه شد ولی متاسفانه آن را به رسمیت نشناخته ایم و تکنولوژی ما در این بخش بسیار پایین است. 

وی با تاکید بر اینکه تامین غذا فقط یک راه دارد که باید کشاورزی دانش بنیان که گفتمان روز است را داشته باشیم، بیان داشت: باید از بخش سخت افزار کشاورزی دست بکشیم و نرم افزار کردن کشاورزی را جدی بگیریم و به جای اینکه از بازو و دست بیشتر استفاده کنیم از فکر استفاده کنیم. 

معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: در کشاورزی دانش بنیان باید از طریق دانش، ثروت را به ثروت تبدیل کنیم که از طریق پژوهش ثروت را به دانش و از طریق نوآوری دانش را به ثروت تبدیل کنیم. 

وی افزود: از نظر دانش در ایران وضع خوبی داریم ولی از لحاظ نوآوری رتبه خوبی نداریم که رتبه 120 نوآوری در سال 2014 در بین 143 کشور داشته ایم، نظام نوآوری در کشور ما خوب شکل نگرفته است. 

وی با بیان اینکه متوسط سرانه آموزش های مهارتی کشاورزی در برنامه اول تا پنجم کمتر از 20 دقیقه بوده و در سالهای برنامه پنجم (92-90)، صرفا 23 دقیقه است، ادامه داد: سهم دانش آموزان کشاورزی نسبت به کل دانش آموزان کشور فقط 1.2 درصد و سهم دانش آموزان کشاورزی در مناطق روستایی 4 درصد است. 

معاون وزیر جهاد کشاورزی ادامه داد: سهم دانشجویان کشاورزی از کل دانشجویان کشور کمتر از 6 درصد، سهم کشاورزی از دانشجویان علمی – کاربردی 3 درصد و سهم آموزش سازمان فنی حرفه ای در مناطق روستایی (صنعت، خدمات و کشاورزی) کمتر از 3 درصد است. 

دکتر زند با تاکید بر اینکه در آینده تولید محصولات کشاورزی سخت تر است، خاطرنشان کرد: برای تامین غذای بشر باید کشاورزی را دانش بنیان کرد. 

وی تصریح کرد: شاخص توان اقتصادی کشورها در گذشته بر مبنای دسترسی و به کارگیری موثر منابع فیزیکی، طبیعی و دارائیهای ملموس از قبیل زمین، پول، ماشین آلات و ... (اقتصاد منبع بنیان)بوده است اما امروز میزان خلق و بهره برداری از دانش در مسیر تولید و دستیابی به فناوریها و توانمندیهایی است که به حفظ مزیت رقابتی آنها کمک می نماید (اقتصاد دانش بنیان). 

دکتر زند با تاکید بر این که تحقیقات و پژوهش ها باید اثربخش باشند، ادامه داد: پژوهش اثربخش باید علاوه بر پاسخگو بودن به مشکلات اولویت دار و داشتن خروجی قابل استفاده در تحقیقات بعدی و در تولید، توجیه اقتصادی داشنه باشد، تحقیقات اگر اثربخش نیست باید حذف شود. 

وی بیان کرد: ارزیابی اقتصادی تحقیقات کشاورزی در جهان، از پیشینه ای بیش از نیم قرن برخوردار بوده، در ایران، این رویکرد از اواسط دهه 1360 هجری شمسی مورد توجه محققین و دانش آموختگان اقتصاد کشاورزی قرار گرفت به طوریکه در این تحقیقات، دامنه تغییرات نسبت فایده به هزینه از حدود 3 تا 40 بود، یعنی به ازای هر یک ریال سرمایه گذاری 3 تا 40 ریال منفعت ایجاد شده است. 

وی گفت: در مطالعه ای که کل سازمان تحقیقات را شامل می شد این نسبت حدود 25 بود که مقادیر این سنجش نشان دهنده آن است که سرمایه گذاری در تحقیقات کشاورزی از بازده بسیار مناسبی برخوردار است. 

وی با اشاره به این که تا کنون 158 دستاورد فنی و تحقیقاتی در حوزه کشاورزی به بخش خصوصی و شرکت های دانش بنیان واگذار شده است، افزود: در افق 1404، خودکفایی 100 درصدی در زمینه تولید گندم و جو و 70 درصدی در زمینه روغن خوراکی و چغندر قند پیش بینی شده است. 

گردهمایی سالانه غلات در موسسه تحقیقات، اصلاح و تهیه نهال و بذر به مدت دو روز ادامه دارد. /ایرنا